پنجشنبه 08 آذر 1403
در صورتی که یکی از نمایندگان فروش نیوشا رو می شناسید، برای خرید محصول به وی مراجعه نمایید. برای یافتن نمایندگان فروش، به شبکه های اجتماعی مراجعه نموده و هشتگ نیوشا را سرچ نمایید. در صورت عدم توانایی یافتن نماینده فروش، فرم بالا را تکمیل نمایید.
در صورتی که یکی از نمایندگان فروش نیوشا هستید، جهت ثبت درخواستهای خود از طریق دفترکاری اقدام فرمایید
انتخاب تصویر

زنیان: گیاهشناسی، خواص و توصیه‌های قبل از مصرف

زنیان نیوشا

نام تجاری گیاه:

Ajwain

نام علمی گیاه:

Trachyspermum ammi (L.) Sprague

تاریخچه و گیاهشناسی:

منشأ زنیان به احتمال زیاد، مصر است و اکنون در سرتاسر خاورمیانه پرورش داده می شود. این گیاه بسیار قدیمی، همانند بسیاری از دیگر ادویه ها، مصرف دارویی داشته است. (1) زنیان گیاهی یک ساله، معطر و علفی است. این گیاه انشعابات فراوانی دارد و تا ارتفاع آن 90-60 سانتی متر است و پوشیده از پرزهای ریز، عمودی، نرم و ظریف است. زنیان دارای ساقه های بسیار منشعب پر از برگ، برگ های پر مانند است که گل های آن در انتها به صورت مجتمع و در کنار هم قرار دارند. دانه های (میوه) زنیان کوچک، تخم مرغی، با سطحی زبر، 3-2 میلی لیتر طول، با مریکارپ های فشرده خاکستری مانند-قهوه ای و پنج قسمت مجزا و سطح برآمده هستند. دانه ها دارای مزه ای بسیار تند و معطر هستند و وقتی که ساییده می شوند بوی معطر بسیار قوی مشابه بوی آویشن منتشر می‌کنند. (2)

دانستنی های کشاورزی

گیاهشناسی و نحوه زراعت (کاشت، داشت، برداشت) زنیان

خواص زنیان:

خواص زنیان:

مواد موثره و ارزش تغذیه ای زنیان

تیمول، سیمن، آلفا-پینن، ديپنتن، گاما- ترپینین، بتا-پینن، میرسن، کارواکرول، ترپینن-4-اُل، کاروون، لیمونن، دیلاپیول، اولئیک اسید، لینولئیک اسید، پالمیتیک اسید و پتروسلینیک اسید. (4)

enlightenedدر قدیم به ویژه در اوایل قرن بیستم، به دلیل محتوای تیمول موجود در زنیان از این گیاه به عنوان ضدعفونی کننده در جراحی ها استفاده می شد. (12)

مقدار مصرف بذرهای زنیان براساس شرایط سلامتی، سن و علائم بیماری متفاوت است. دوز کلی به شرح زیر است:

  • موارد آشپزی: 1 تا 3 گرم در روز.
  • مقدار مصرف درمانی: 2 تا 4 گرم.
  •  عصاره آبی بذر زنیان: 10 تا 100 میلی گرم. (13)

* مصرف طولانی مدت و بیش از حد مجاز زنیان می‌تواند منجر به تهوع، سرگیجه، کاهش اشتها، سردرد یا اختلالات خواب شود. دوزهای بسیار بالا، بیش از 100 میلی‌گرم زنیان، ممکن است باعث بالا رفتن سطوح آنزیم‌های کبدی، به صورت برگشت‌پذیر، در پلاسما خون شود. (14)

1 تا 2 ساعت قبل یا بعد از غذا.

عوارض جانبی و واکنش های حساسیت زا

بارداری و شیردهی

زنیان می‌تواند باعث انقباض رحم شود که می‌تواند تهدیدی برای بارداری باشد. درباره بی‌خطر بودن زنیان برای نوزادان شیرخوار، اطلاعات کافی موجود نیست. بهتر است در دوران شیردهی و بارداری از مصرف این گیاه خودداری شود.

بیماری کبدی

براساس شواهد موجود بذر زنیان ممکن است سبب تشدید برخی انواع بیماری های کبدی شود. با توجه به اثرات ضد و نقیض زنیان بر کبد، در صورت ابتلا به بیماری‌های حاد کبدی، قبل از مصرف زنیان با پزشک خود مشورت کنید.

جراحی

ممکن است زنیان سرعت لخته شدن خون را کاهش دهد و خطر خون ریزی را در طول عمل و بعد از آن افزایش دهد، حداقل 2 هفته پیش از جراحی مصرف آن را متوقف کنید. (15)

واکنش های حساسیت زا

به طور کلی، هر فرد ممکن است نسبت به گیاهان و ادویه ‌های خاصی حساسیت داشته باشد که این حساسیت باید در درجه اول توسط خود فرد و در درجه دوم توسط پزشک تشخیص داده شود. البته این واکنش‌های آلرژیک عوارض جانبی مزمن یا حاد ایجاد نمی‌کنند و بعد از شناسایی گیاه حساسیت‌زا و قطع مصرف آن‌، عوارض ناشی از آلرژی برطرف خواهد شد.

هیچ شرکت یا هیچ محصولی نمی‌تواند از واکنش‌ های آلرژیک بدن ‌های مختلف از پیش آگاهی داشته باشد. ناسازگاری بدن با یک یا چند گیاه خاص هر چند به ندرت پیش می‌آید اما به هر حال ممکن است مصرف کنندگانی با آن مواجه شوند.

تداخل دارویی

کبد برخی داروها را تغییر می دهد و می شکند. زنیان ممکن است سرعت شکسته شدن این داروها را کاهش دهد. مصرف زنیان همراه با برخی از داروهایی که توسط کبد تجزیه می‌شوند می‌تواند اثرات و عوارض جانبی برخی از داروها را افزایش دهد. چنانچه این دسته داروها را استفاده می‌کنید پیش از مصرف زنیان با پزشکتان مشورت کنید. برخی از این داروها عبارتند از لوواستاتین (مواکور)، کتوکونازول (نیزورال)، ایتراکونازول (اسپورانوکس)، فکسوفنادین (آلگرا) و تریازولام (هالسیون).   

برخی از داروهایی که می‌توانند به کبد آسیب برسانند عبارتند از: استامینوفن (تیلنول)، آمیودارون (کوردارون)، کاربامازپین (تگرتول)، ایزونیازید (INH)، متوترکسات، متیل‌دوپا (آلدومت)، فلوکونازول (دیفلوکان)، ایتراکونازول (اسپورانوکس)، اریترومایسین (اریتروسین)، فنی‌توئین (دیلانتین)، لوواستاتین (مواکور)، پراواستاتین (پراواکول) و سیمواستاتین (زوکور).

مصرف زنیان می تواند با داروهایی که لخته شدن خون را کند می‌کنند تداخل داشته باشد. زنیان ممکن است از میزان لخته شدن خون بکاهد و مصرف آن به همراه این دسته از داروها می‌تواند احتمال کبودی و خونریزی را افزایش دهد. برخی از این داروها عبارتند از  آسپرین، کلوپیدوگرل (پلاویکس)، دیکلوفناک (ولتارن، کاتافلام)، ایبوپروفن (ادویل، موترین)، ناپروکسن (آناپروکس، ناپروسین)، دالتپارین (فراگمین)، اِنوکساپارین (لوونوکس)، هپارین و وارفارین (کومادین).

برخی داروها سبب حساسیت به نور خورشید می شوند. زنیان هم می تواند حساسیت به نور خورشید را زیاد کند. مصرف این دو با هم می تواند منجر به ایجاد آفتاب سوختگی، تاول یا بثورات در نواحی پوستی در معرض تابش آفتاب شود. اگر زنیان را به همراه این داروها مصرف می کنید، وقتی در معرض نور خورشید هستید از کرم ضدآفتاب استفاده کنید و لباس مناسب بپوشید. برخی از این داروها عبارتند از آمی‌تریپتیلین، سیپروفلوکساسین، نورفلوکساسین، لومفلوکساسین، افلوکساسین، لووفلوکساسین، اسپارفلوکساسین، گتی فلوکساسین، موکسی فلوکساسین، تری متوپریم/ سولفامتوکسازول، تتراسایکلین، متوکسالن و ترى اُكسالن. (15)

کاربرد در طب قدیم

کاربرد در طب قدیم

زنیان دارای خواص محرک، ضداسپاسم و بادشکن است و به طور سنتی به عنوان دارویی مهم برای نفخ شکم، سوء هاضمه آتونیک، اسهال، تومورهای شکمی، دردهای شکمی، هموروییدها، مشکلات برونش (نوعی مشکل تنفسی)، عدم اشتها، شیرافزا، آسم و آمنوره (نوعی اختلال قاعدگی) استفاده می شود. (16)

برخی سوالات متداول درباره زنیان

زنیان، دانه (میوه) گیاه Trachyspermum ammi(L.) Sprague، ادویه‌ای رایج است که معمولاً در غذاهای آسیایی و به‌خصوص هندی استفاده می‌شود. همچنین از آن به عنوان دمنوش استفاده می‌شود؛ دمنوش زنیان معطر است و عطر و طعم آن اغلب تند، تلخ و کمی فلفلی توصیف می‌شود. این مشخصات طعمی به دلیل وجود اسانس‌هایی (essential oils) مانند تیمول (جزء اصلی دانه‌های زنیان) است. از این گیاه به‌طور سنتی خصوصاً در طب آیورودا (طب سنتی هندی) استفاده می‌شود. در ادامه برخی از کاربردهای طب سنتی و خواص علمی دمنوش زنیان را بررسی می‌کنیم:

1- زنیان برای سرفه: دمنوش زنیان اغلب به عنوان یک درمان خانگی برای بیماری‌های تنفسی مانند سرفه، سرماخوردگی و برونشیت استفاده می‌شود. تیمول موجود در دانه زنیان خاصیت خلط‌آور دارد که به رفع احتقان و گرفتگی سیستم تنفسی کمک می‌کند. همچنین مطالعات اثبات کرده‌اند که عصاره آبی دانه زنیان تعداد سرفه را کاهش می‌دهد که نشان‌دهنده اثر ضدسرفه قوی آن است.

2- زنیان برای التهاب: برخی تحقیقات اثبات کرده‌اند که عصاره آبی دانه زنیان می‌تواند بیان (یا روشن شدن) ژن‌های مربوط به بروز التهاب در بدن را کاهش دهد و خواص ضدالتهابی دارد. در نتیجه دمنوش زنیان هم ممکن است برای بیماری‌های ناشی از التهاب در بدن مانند آرتریت مفید باشد. با این حال، مطالعات بیشتری برای درک کامل میزان اثرات ضدالتهابی دمنوش یا عصاره آبی زنیان مورد نیاز است.

3- زنیان برای معده: دمنوش زنیان را معمولاً بعد از غذا برای هضم بهتر غذا می‌نوشند. به گفته‌ی محققین زنیان باعث افزایش ترشح اسید معده و بهبود علائمی مانند نفخ و سوء هاضمه می‌شود. مطالعات علمی هم اثبات کرده‌اند که عصاره آبی زنیان خاصیت ضداسهال و بهبود‌دهنده زخم معده را دارد.

4- زنیان و کبد چرب: در طب سنتی ایرانی زنیان به عنوان مقوی کبد شناخته شده است. همچنین در مطالعه‌ای که در «مجله‌ طب سنّتی اسلام و ایران» چاپ شده است، اثبات شد که عصاره آبی زنیان می‌تواند بیماری کبد چرب غیرالکلی را به‌طور نسبی بهبود دهد.

5- دمنوش زنیان برای لاغری: دمنوش زنیان برای کنترل وزن توصیه می‌شود، چراکه این دمنوش هضم غذا را بهبود می‌دهد. علاوه بر این، طبق نتایج مطالعات روی موش‌های آزمایشگاهی، دمنوش زنیان به‌طور قابل توجهی باعث کاهش وزن و شاخص توده بدنی (BMI) می‌شود. بنابراین، بسیاری از افراد دمنوش زنیان را به عنوان بخشی از رژیم غذایی متعادل‌ و سبک زندگی سالم مفید می‌دانند.

6- زنیان برای چربی خون بالا: چربی خون بالا مستقیماً روی بیماری‌های قلبی و عروقی تأثیر می‌گذارد. محققین تأثیر عصاره آبی دانه زنیان را در کاهش کلسترول کل، تری گلیسیرید و کلسترول‌های LDL و VLDL (معروف به کلسترول‌ بد خون) و همچنین افزایش کلسترول HDL (معروف به کلسترول خوب خون) در موش‌های آزمایشگاهی اثبات کرده‌اند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای تأیید این اثرات و درک مکانیسم‌های درگیر مورد نیاز است.

7- خواص زنیان برای رحم: مطالعات علمی برای ارزیابی تأثیر مستقیم زنیان بر رحم محدود است. برخی شواهد تجربی و شیوه‌های طب سنتی نشان می‌دهند که زنیان ممکن است دارای خواص محرک رحم باشد و به طور بالقوه به تنظیم قاعدگی و تسکین دردهای قاعدگی کمک کند. مطالعه‌ی محققین ایرانی روی دختران دانش‌آموز مبتلا به دیسمنوره (درد شدید قاعدگی)، تأیید کرده است که مصرف زنیان می‌تواند به اندازه قرص ایبوپروفن، شدت درد قاعدگی را کاهش دهد. همچنین محققین ایرانی به این نتیجه رسیده‌اند که اسانس (essential oil) زنیان در ترکیب با گیاه دارویی مازو (Oak Gall) به صورت موضعی باعث کاهش عفونت‌های دستگاه تناسلی در زنان می‌شود.

8- زنیان و خاصیت ضدمیکروبی: دانه زنیان حاوی ترکیبات ضدمیکروب مانند تیمول و کارواکرول است. این ترکیبات می‌توانند به جلوگیری از رشد باکتری‌ها و قارچ‌های بیماری‌زا کمک کنند. بنابراین، دمنوش زنیان برای سلامت دهان و جلوگیری از عفونت‌های دستگاه گوارش مفید است.

به‌طور کلی، دمنوش زنیان یا عصاره آبی آن نه تنها در آشپزی کاربرد دارد، بلکه به دلیل مزایای سلامتی آن نیز ارزشمند است. با این حال، مصرف آن به مقدار متعادل ضروری است.

  اگر هر گونه بیماری زمینه‌ای دارید یا باردار یا شیرده هستید، قبل از نوشیدن دمنوش زنیان با پزشک مشورت کنید.

برخی منابع نشان می‌دهند که زنیان ممکن است انقباضات رحم را تحریک کند. بنابراین، مصرف مقادیر زیاد زنیان یا استفاده از آن در اشکال دارویی در دوران بارداری می‌تواند منجر به عوارضی مانند زایمان زودرس یا سقط جنین شود.

برخی استفاده از زنیان را به عنوان ادویه در آشپزی و در مقادیر غذایی، در دوران بارداری بی‌خطر می‌دانند و معتقدند که می تواند به کاهش مشکلات گوارشی مانند نفخ معده که از ناراحتی‌های رایج در دوران بارداری است، کمک کند.

yes توصیه می‌کنیم در مورد ایمنی یا اثرات بالقوه زنیان بر بارداری، با پزشک خود حتماً مشورت کنید. علاوه بر این، تحمل و واکنش‌های افراد به گیاهان و ادویه‌ها متفاوت است، بنابراین عاقلانه است که همیشه احتیاط و اعتدال را رعایت کنید.

خیر. اثبات شد که عصاره آبی زنیان می‌تواند بیماری کبد چرب غیرالکلی را به‌طور نسبی بهبود دهد. با این حال، افراد مبتلا به کبد چرب، باید به میزان زنیانی که مصرف می‌کنند، توجه داشته باشند تا از تحریک بیش از حد کبد و در نتیجه بروز مشکلات بیشتر در این افراد جلوگیری شود.

yes همواره توصیه می‌کنیم که در حد اعتدال از انواع مکمل‌های غذایی مانند دمنوش استفاده کنید.

در حال حاضر، مشاهدات علمی که به‌طور خاص به اثرات زنیان بر سلامت باروری مردان بپردازد، در دسترس نیست و تحقیقات بیشتری برای درک هر گونه اثرات بالقوه زنیان بر سلامت باروری مردان مورد نیاز است.

لازم است توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد برخی از گیاهان و ادویه‌ها ممکن است بر سطح هورمون‌های جنسی یا کیفیت اسپرم تأثیر بگذارد.

زنیان و فشار خون: اثربخشی مستقیم دمنوش، جوشانده یا عصاره آبی زنیان (Trachyspermum ammi) در درمان فشار خون بالا و مدیریت آن به‌طور گسترده مورد مطالعه قرار نگرفته یا از طریق تحقیقات علمی دقیق ثابت نشده است. با این حال، برخی از مطالعات تأثیر ماده مؤثره‌های موجود در این گیاه مانند تیمول را بر کاهش فشار خون اثبات کرده‌اند.

مقالات مرتبط

1-Carom Seed. My INdiAN Food. Retrieved from http://www.my-indian-food.com/CaromSeed.asp

2-Malhotra, S.K. & Vijay, O.P. Ajowan. National Research Centre on Seed Spices, India. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/sdfe/pdf/download/eid/3-s2.0-B9781855737211500109/first-page-pdf

3-Sampath, P. (2017, April 12). How ajwain or carom seeds can boost your health. Health. Retrieved from https://www.thehealthsite.com/diseases-conditions/top-10-health-benefits-of-ajwain/

4-M. Zarshenas, M., Moein, M.R., Mohammadi Samani, S., Petramfar, P. (2014). An Overview on Ajwain (Trachyspermum ammi) Pharmacological Effects; Modern and Traditional. Journal of Natural Remedies, 14(1), 98-105. Retrieved from
https://www.researchgate.net/publication/262001210_An_Overview_on_Ajwain_Trachyspermum_ammi_Pharmacological_Effects_Modern_and_Traditional

5-Anilakumar, K. R., Saritha, V., Khanum, F., & Bawa, A. S. (2009). Ameliorative Effect of Ajwain Extract on Hexachlorocyclohexane-Induced Lipid Peroxidation in Rat Liver. Food and chemical toxicology47(2), 279-282. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/23404469_Ameliorative_effect_of_ajwain_extract_on_hexachlorocyclohexane-induced_lipid_peroxidation_in_rat_liver

6-Jalbani, G.A., Hakro, Sh., Murad, Sh., Niaz, Kh., Abdul Qudoos, A., Moeen-Ud-Din, H., & Fatima, A. (2016). Flaxseeds and Ajwain for Primary Hyperlipidemia. Journal of Drug Delivery & Therapeutics, 6(2), 37-39. Retrieved from http://jddtonline.info/index.php/jddt/article/download/1203/713

7-Hejazian, S.H., Dashti, M.H., & Salami, A. (2008). The Analgesic Effect of Alcoholic Extract of Carum copticum (L.) C. B. Clarke on Choronic Pain in Mice. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 23(4), 468-476. Retrieved from https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?FID=57713863804          

8-M. Al-khazraji, S. (2017). The Pain Decreasing Effect of the Alcoholic Extract of Trachyspermum ammi (L.)(Ajwain) in Experimental Animals. IOSR Journal of Pharmacy, 7(1), 23-29.  Retrieved from http://www.iosrphr.org/papers/v7i1V2/D0701022329.pdf

9-Komeili, G.R., Sargazi, M., Soluki, S., Maaleki, Sh., & Saeidy –Neek, F. (2012). Effect of Hydroalcholic Extract of Carum Copticum Seed on the Treatment of Peptic Ulcer Induced by Ibuprofen in Rats. Ofogh - e -Danesh. GMUHS Journal, 18(2), 12-17. Retrieved from http://fa.journals.sid.ir/ViewPaper.aspx?ID=165114-

10-Pathak, A.K., Nainwal, N., Goyal, B.M., Singh, R., Mishra, V., Nayak, S., … Gupta, V. (2010). Pharmacological Activity of Trachyspermum ammi: A Review. Journal of Pharmacy Research, 3(4), 895-899. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/311913397_Pharmacological_activity_of_Trachyspermum_ammi_A_Review

11-Aftab, K., & Usmanghani, K. (1995). Blood Pressure Lowering Action of Active Principle from Trachyspermum ammi (L.) Sprague. Phytomedicine, 2(1), 35-40. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0944711311800462

12-Ajwain. ONLY FOODS. Retrieved from http://www.onlyfoods.net/ajwain.html

13-Singh, J. (2015, Apr 14). Carom Seeds (Ajwain) Benefits & Side Effects. AYUR TIMES.  Retrieved from https://www.ayurtimes.com/carom-seeds-ajwain-trachyspermum-ammi-benefits-side-effects/

14-PDR for herbal medicines. (2000). 2nd ed. Montvale, NJ: Medical Economics Company

15-BISHOP'S WEED. WebMD. Retrieved from
http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-292-bishop's%20weed.aspx?activeingredientid=292&activeingredientname=bishop%27s%20weed

16-Bairwa, R., Sodha, R.S., & Rajawat, B.S. (2012). Trachyspermum ammi. Pharmacognosy Reviews, 6(11), 56–60. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3358968/

منابع

1-Carom Seed. My INdiAN Food. Retrieved from http://www.my-indian-food.com/CaromSeed.asp

2-Malhotra, S.K. & Vijay, O.P. Ajowan. National Research Centre on Seed Spices, India. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/sdfe/pdf/download/eid/3-s2.0-B9781855737211500109/first-page-pdf

3-Sampath, P. (2017, April 12). How ajwain or carom seeds can boost your health. Health. Retrieved from https://www.thehealthsite.com/diseases-conditions/top-10-health-benefits-of-ajwain/

4-M. Zarshenas, M., Moein, M.R., Mohammadi Samani, S., Petramfar, P. (2014). An Overview on Ajwain (Trachyspermum ammi) Pharmacological Effects; Modern and Traditional. Journal of Natural Remedies, 14(1), 98-105. Retrieved from
https://www.researchgate.net/publication/262001210_An_Overview_on_Ajwain_Trachyspermum_ammi_Pharmacological_Effects_Modern_and_Traditional

5-Anilakumar, K. R., Saritha, V., Khanum, F., & Bawa, A. S. (2009). Ameliorative Effect of Ajwain Extract on Hexachlorocyclohexane-Induced Lipid Peroxidation in Rat Liver. Food and chemical toxicology47(2), 279-282. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/23404469_Ameliorative_effect_of_ajwain_extract_on_hexachlorocyclohexane-induced_lipid_peroxidation_in_rat_liver

6-Jalbani, G.A., Hakro, Sh., Murad, Sh., Niaz, Kh., Abdul Qudoos, A., Moeen-Ud-Din, H., & Fatima, A. (2016). Flaxseeds and Ajwain for Primary Hyperlipidemia. Journal of Drug Delivery & Therapeutics, 6(2), 37-39. Retrieved from http://jddtonline.info/index.php/jddt/article/download/1203/713

7-Hejazian, S.H., Dashti, M.H., & Salami, A. (2008). The Analgesic Effect of Alcoholic Extract of Carum copticum (L.) C. B. Clarke on Choronic Pain in Mice. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 23(4), 468-476. Retrieved from https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?FID=57713863804          

8-M. Al-khazraji, S. (2017). The Pain Decreasing Effect of the Alcoholic Extract of Trachyspermum ammi (L.)(Ajwain) in Experimental Animals. IOSR Journal of Pharmacy, 7(1), 23-29.  Retrieved from http://www.iosrphr.org/papers/v7i1V2/D0701022329.pdf

9-Komeili, G.R., Sargazi, M., Soluki, S., Maaleki, Sh., & Saeidy –Neek, F. (2012). Effect of Hydroalcholic Extract of Carum Copticum Seed on the Treatment of Peptic Ulcer Induced by Ibuprofen in Rats. Ofogh - e -Danesh. GMUHS Journal, 18(2), 12-17. Retrieved from http://fa.journals.sid.ir/ViewPaper.aspx?ID=165114-

10-Pathak, A.K., Nainwal, N., Goyal, B.M., Singh, R., Mishra, V., Nayak, S., … Gupta, V. (2010). Pharmacological Activity of Trachyspermum ammi: A Review. Journal of Pharmacy Research, 3(4), 895-899. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/311913397_Pharmacological_activity_of_Trachyspermum_ammi_A_Review

11-Aftab, K., & Usmanghani, K. (1995). Blood Pressure Lowering Action of Active Principle from Trachyspermum ammi (L.) Sprague. Phytomedicine, 2(1), 35-40. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0944711311800462

12-Ajwain. ONLY FOODS. Retrieved from http://www.onlyfoods.net/ajwain.html

13-Singh, J. (2015, Apr 14). Carom Seeds (Ajwain) Benefits & Side Effects. AYUR TIMES.  Retrieved from https://www.ayurtimes.com/carom-seeds-ajwain-trachyspermum-ammi-benefits-side-effects/

14-PDR for herbal medicines. (2000). 2nd ed. Montvale, NJ: Medical Economics Company

15-BISHOP'S WEED. WebMD. Retrieved from
http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-292-bishop's%20weed.aspx?activeingredientid=292&activeingredientname=bishop%27s%20weed

16-Bairwa, R., Sodha, R.S., & Rajawat, B.S. (2012). Trachyspermum ammi. Pharmacognosy Reviews, 6(11), 56–60. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3358968/