رازیانه: گیاهشناسی، خواص و توصیه‌های قبل از مصرف
نام تجاری گیاه:
Fennel
نام علمی گیاه:
Foeniculum vulgare Mill.
تاریخچه و گیاهشناسی:
تاریخچه‌ی رازیانه گیاه به قدیمی‌ترین زمان‌ها برمی‌گردد و از همان دوره، در دسترس مردم ناحیه‌ی مدیترانه بود. جنگجویان رومی برای افزایش قدرت خود رازیانه مصرف می‌کردند. این گیاه برای جلوگیری از افزایش وزن هم، استفاده می‌شد. نام یونانی آن یعنی «ماراتن» که به معنی لاغر ماندن است، باور مردم مبنی بر اثر رازیانه بر کاهش اشتها را نشان می‌دهد. دشت ماراتن که جنگ معروف ایرانیان و یونانی‌ها در آن روی داد، به معنی دشت رازیانه است. پس از این جنگ، یونانی‌ها ساقه‌های بافته شده‌ی رازیانه را همچون نشان پیروزی استفاده کردند.
دانستنی های کشاورزی
-رازیانه.jpg)
خواص رازیانه:
تسریع کاهش وزن
در پژوهشی که نتایج آن در ژورنال Clinical Nutrition Research منتشر شد، محققان اثر رازیانه بر کاهش اشتها را بررسی کردند. نتایج این تحقیق نشان داد که نوشیدن چای رازیانه سبب کاهش گرسنگی و افزایش حس سیری در زنانی شد که اضافه وزن داشتند. ترانس-آنتول که ترکیبی در روغن رازیانه است بر کنترل اشتها اثر می گذارد. این ماده ساختاری مشابه کاتکول آمین (نوعی هورمون) دارد و اثر آن بر کنترل اشتها مشابه آمفتامین (داروی کاهنده ی اشتها) است.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
ترکیبات روغن فرار رازیانه اثر مثبتی بر دستگاه گوارش دارند. این ترکیبات می توانند سبب تسکین ماهیچه های لوله گوارش شوند و به کاهش نفخ کمک کنند. آنتول، فنچون و استراگول خواص ضد اسپاسم و ضد التهاب دارند که ماهیچه های روده را آرام می کنند و سبب برطرف شدن نفخ می شوند. مشاهده شده است که چای رازیانه اثر درمانی خوبی بر IBS دارد. همچنین این گیاه در درمان کولیک نوزادان موثر است. پژوهشی که نتایج آن در سال 2003 در ژورنال Alternative Therapies in Health and Medicine منتشر شد نشان داد خوراندن روغن بذر رازیانه به کودکان مبتلا به کولیک سبب رفع علائم این بیماری شد.
بهبود عملکرد کبد
در سال 2011، مطالعه ای به منظور بررسی اثر سمی کلرپیریفوس (CPF) بر کبد و اثر اسانس بذر رازیانه در از بین بردن این سمیت در رت های نر انجام شد و نتایج آن در ژورنال Global Journal of Environmental Science and Technology منتشر گردید. موش های دارای کبد سمی شده و موش های سالم به مدت 28 روز، اسانس را مصرف کردند. نتایج نشان دادند که استفاده از CPF سبب افزایش پراکسیداسیون چربی و تغییر در میزان چند بیومارکر از جمله آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، اسیدفسفاتاز (AcP)، کولینستراز (ChE) و گاما-گلوتامیل ترانسفراز (GGT) شد و استفاده از اسانس رازیانه، مقادیر تغییر یافته را به سمت مقدار نرمال برگرداند. این اثر مثبت رازیانه می تواند به دلیل فعالیت آنتی اکسیدانی آن باشد. همچنین اثر محافظتی این گیاه بر کبد به دلیل وجود دی-لیمونن و بتا-میرسن است. علاوه بر این، دی-لیمونن، اثر محافظتی دربرابر سلول های سرطانی کبد دارد.
کاهش اضطراب و استرس
در پژوهشی که نتایج آن در ژورنال BMC Complementary and Alternative Medicine منتشر شد، عصاره ی رازیانه از میزان اضطراب در موش های سوری کاست. به گفته ی پژوهشگران عصاره ی این گیاه در درمان اختلالات ناشی از کمبود استروژن موثر است. استروژن ها هورمون هایی هستند که در اضطراب نقش دارند و از طریق پذیرنده های عصبی گابا عمل می کنند. عصاره ی رازیانه اثر ضد التهابی خود را از طریق سیستم گابارژیک و پذیرنده های استروژن اعمال می کند.
ضد میکروب
برخی از ترکیبات رازیانه مثل مشتقات فنیل پروپانوئید خاصیت ضدباکتریایی دارند. دیلاپیونال، جزء فعالِ ضد باکتری در ساقه ی رازیانه است. اسکوپولِتین که از مشتقات کومارین است، از رازیانه استخراج شده است و اثر ضد میکروبی دارد. اسانس رازیانه ترکیباتی با خاصیت ضد قارچی دارد. نشان داده شده است که این ترکیبات اثر بازدارندگی کامل بر قارچ های آسپرژیلوس و فوزاریوم دارند.
تقویت حافظه
در سال 2006 تحقیقی به منظور بررسی پتانسیل رازیانه به عنوان تقویت کننده حافظه و بازدارنده کولین استراز در موش های سوری انجام شد. در این آزمایش، استفاده ازعصاره متانولی این گیاه به مدت هشت روز، نقصان حافظه بر اثر پیری را بهبود بخشید. در پژوهش دیگری، اثر رازیانه بر عملکرد حافظه در رت ها بررسی شد و نتایج نشان دادند که عصاره رازیانه اثر بازدارندگی بر استیل کولین استراز دارد. بر اساس نظر محققان این مطالعه، رازیانه می تواند به عنوان درمانی برای اختلالات شناختی مانند دمانس و آلزایمر استفاده شود.
بهبود عملکرد مجاری تنفسی و ریه
با مصرف عصاره ی اتانولی و اسانس رازیانه روی خوکچه های هندی، اثر برونکودیلاتوری (گشادکننده برونش یا نایژه) در این جانوران دیده شد. خاصیت رازیانه در باز کردن کانال های پتاسیم می تواند دلیل اثر آن بر تسکین عضلات نای در خوکچه هندی باشد. تشابه ساختاری آنتول موجود در رازیانه با نورپی نفرین، اپی نفرین و دوپامین هم می تواند دلیل دیگر این اثر باشد.
افزایش شیر مادر
براساس نتایج پژوهشی که در مجله ی مامایی و نازایی ایران منتشر شد، محققان مشاهده کردندکه، رازیانه به طور چشمگیری سبب افزایش سطح پرولاکتینِ (هورمونی ضروری برای شیردهی) سرم خون در مادران شیرده می‌شود. تولید شیر، با ترکیب شدن این هورمون با گیرنده های سلول های تولید کننده ی شیر آغاز می شود. در مادرانی که کپسول های حاوی پودر رازیانه مصرف می کردند، افزایش میزان پرولاکتین دیده شد. در مقاله ی دیگری در ژورنال Shiraz E-Medical Journal، پژوهشگران دلیل اثر شیرافزایی رازیانه را خواص استروژنیک و فیتواستروژنیک آنتول و پلی مرهای آن مثل دی-آنتول و فوتو-آنتول دانسته اند. فیتواستروژن ها به دلیل تشابه ساختاری شان با استروژن ها می توانند به پذیرنده های استروژن آلفا و بتا متصل شوند و خاصیت استروژنیک داشته باشند.
کاهش دردهای قاعدگی
محققان دانشگاه شهید بهشتی در پژوهشی شاهد اثر مثبت اسانس رازیانه بر کاهش شدت دیسمنوره در دختران جوان بودند. براساس نتایج حاصل از تحقیقات دیگر، رازیانه قادر است تواتر و شدت انقباضات رحمی را کاهش دهد. با توجه به این نکته که پروستاگلاندین سبب اتقباض عضلات صاف رحم و ایجاد درد کولیکی می شود، استفاده از دارویی که خاصیت اسپاسمولیتیک داشته باشد در کاهش درد مؤثر است. سازوکار احتمالی تأثیر رازیانه می تواند به اسپاسمولیتیک بودن آن مرتبط باشد. آنتولِ رازیانه با دوپامین شباهت ساختمانی دارد و به همین دلیل به گیرنده های دوپامین متصل می شود و از شدت درد می کاهد. رازیانه اثری مشابه قرص مفنامیک اسید در کاهش درد قاعدگی دارد.
در آزمایشی، اثر رازیانه بر دسمینوره بررسی شد و نتایج آن در ژورنال International Journal of Gynecology & Obstetrics به چاپ رسید. سی فرد به سه گروه کنترل، دریافت کننده مفنامیک اسید (هر 6 ساعت، 250 میلی گرم خوراکی) و دریافت کننده اسانس رازیانه (هر چهار ساعت، 25 قطره خوراکی) تقسیم شدند. نتایج نشان دادند که هم رازیانه و هم مفنامیک اسید در کاهش درد نسبت به گروه کنترل موثر بودند با این تفاوت که زمان شروع تاثیرگذاری مفنامیک اسید کمتر بود. البته در این آزمایش، یک مورد افزایش شدت قاعدگی دیده شد. در مجموع بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه می توان گفت رازیانه می تواند به عنوان یک داروی گیاهی موثر و ایمن برای دسمینوره اولیه به کار رود، هرچند که اثر آن ممکن است کمتر از مفنامیک اسید باشد.
افزایش قدرت باروری
گیاه رازیانه دارای اثر استروژنیک، ضد التهاب و آنتی اکسیدان است. محققان دانشگاه خوارزمی تهران در پژوهشی به اثر این گیاه بر افزایش غلظت سرمی هورمون محرک فولیکولی در موش های آزمایشگاهی ماده پی بردند و بیان کردند که احتمالا رازیانه می تواند در درمان بیماران مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک مؤثر باشد. بسیاری از پژوهشگران اثر رازیانه بر هورمون های جنسی ماده را به آنتول موجود در آن نسبت می دهند و معتقدند که پلیمرهای آنتول(مثل دی آنتول و فتوآنتول) فیتواستروژن هستند. نکته ای که باید به آن توجه نمود این است که آقایان نباید در مصرف رازیانه زیاده روی کنند چون ممکن است سبب افزایش استروژن و در نتیجه کاهش اسپرماتوژنز و کاهش فعالیت تولید مثلی در آنها شود.
تنظیم قند خون
به منظور ارزیابی اثر روغن های ضروری رازیانه بر کاهش قندخون آزمایشی صورت گرفت که نتایج آن در ژورنال Macedonian Journal of Medical Science به چاپ رسید. در این تحقیق موش های صحرایی با استفاده از استرپتوزوتوسین دیابتی شدند و تغییرات فیزیولوژیک در آنها بررسی شد. در مرحله ی بعد، روغن ضروری رازیانه به آنها خورانده شد و صفات فیزیولوژیک مرتبط با دیابت بار دیگر ارزیابی شدند. مشاهده شد که استرپتوزوتوسین سبب مسمومیت سلول های بتا در پانکراس شد و با القاء برخی فرایندهای متابولیکی بر میزان گونه های فعال اکسیژن افزود. همچنین از فعالیت آنزیم های نابودکننده ی رادیکال های آزاد جلوگیری کرد. این آزمایش نشان داد که اثر دیابت بر پانکراس موش های صحرایی با مصرف روغن رازیانه برطرف شد که این اثر رازیانه به دلیل خواص آنتی اکسیدانی آن است. در موش های دیابتی که روغن رازیانه مصرف کردند، بازسازی سلولی در جزایر لانگرهانس لوزالمعده دیده شد. می توان گفت ترمیم این بافت به دنبال مصرف رازیانه به دلیل اثر ترمیمی سلول های برون ریز پانکراس است که اثر مثبت این ماده بر تولید انسولین را نشان می دهد.
تنظیم چربی خون
براساس نتایج پژوهش منتشرشده در American Journal of Food Technology، مصرف عصاره ی رازیانه با کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب، باعث بهبود پروفایل چربی خون در موش های صحرایی شد. محققان کاهش جذب کلسترول یا بازدارندگی از ورود اسیدهای صفراوی به روده ی کوچک را دلیل ویژگی های فیزیکوشیمیایی رازیانه می دانند.
بهبود عملکرد قلب و عروق
نیتریت و نیترات نقش عمده ای در حفظ عملکرد عروق ایفا می کنند. بذر رازیانه حاوی مقادیر زیادی نیترات و نیتریت است و در آزمایشی عصاره ی این گیاه سبب افزایش تولید نیتریک اکسید در شرایط آزمایشگاهی شد. همچنین در مطالعات انجام شده مشاهده شده است که عصاره متانولی رازیانه خواص آنتی آتروژنیک دارد و از میزان چربی پلاسمای خون می کاهد. در این آزمایش، رازیانه میزان تری گلیسریدها در کبد چرب را کاهش داد و با کاهش تجمع چربی در عروق، سبب تسهیل جریان خون در رگ های کرونر شد. نتایج نشان می دهد رازیانه به دلیل اثر بر کاهش کلسترول و دارا بودن خاصیت ضدآتروژنیک، می تواند در کنترل ناراحتی های قلب و عروق موثر باشد. این گیاه با اثر بر تنظیم فشار خون نیز نقش مفیدی در بهبود عملکرد قلب دارد.
خواص رازیانه:
مواد موثره و ارزش تغذیه ای رازیانه
روغن های ضروری شامل ترانس-آنتول، فنچون، لیمونن، کامفور و آلفا-پینن؛ روغن های ثابت شامل پتروسلینیک اسید، اولئیک اسید و توکوفرول ها؛ فلاونوئیدها شامل کوئرستین-3- گلوکورونید، ایزوکوئرستین، کامپفرول-3- گلوکورونید و کامپفرول-3- آرابینوزید.
مردم یونان و روم باستان عقیده داشتند که مارها به دلیل خوردن رازیانه قدرت بینایی زیادی دارند.
در قرن سیزدهم در انگلستان بذر رازیانه را برای ساکت کردن صدای شکم در هنگام اجرای مراسم کلیسا مصرف می کردند.
5 تا 7 گرم در روز.
2 ساعت قبل یا بعد از غذا.
عوارض جانبی و واکنش های حساسیت زا
مصرف خوراکی
به طورکلی، هیچگونه خطرات سلامت یا عوارض جانبی به دنبال مصرف مناسب دوزهای درمانی تعیین شده ثبت نشده است.
کودکان
فرآورده‌ها، به غیر از خود گیاه و دمنوش رازیانه به کودکان کوچک تجویز نمی‌شود.
بارداری و شیردهی
درباره‌ی مصرف این گیاه در دوران شیردهی اطلاعات علمی کافی در دسترس نیست. بهتر است در این دوران از مصرف آن خودداری شود.
اختلالات خونریزی
رازیانه می تواند سرعت لخته شدن خون را کاهش دهد. ممکن است، افرادی که دچار اختلال خونریزی هستند، پس از استفاده ی این گیاه، با خطر خون ریزی یا کبودی بیشتری مواجه شوند.
شرایط حساس به هورمون مانند سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان تخمدان، اندومتریوز یا فیبروئیدهای رحم
رازیانه می تواند اثر مشابه استروژن داشته باشد. اگر در شرایطی هستید که وخامت آن بر اثر استروژن بیشتر می‌شود، از مصرف این گیاه خودداری کنید.
حساسیت به کرفس و هویج
واکنش‌های حساسیت‌زا به دنبال مصرف رازیانه به ندرت مشاهده شده است. به نظر میرسد حساسیت متقاطع (حساسیت به یک ماده که یک فرد را حساس به سایر مواد با ساختار شیمیایی مشابه می‌کند) در میان بیماران دارای آلرژی به کرفس ممکن است وجود داشته باشد. به عبارتی دیگر، افرادی که نسبت به این گیاهان حساسیت دارند، ممکن است به رازیانه هم حساسیت نشان دهند.
واکنش های حساسیت زا
به طور کلی، هر فرد ممکن است نسبت به گیاهان و ادویه های خاصی حساسیت داشته باشد که این حساسیت باید در درجه اول توسط خود فرد و در درجه دوم توسط پزشک تشخیص داده شود. البته این واکنش‌های آلرژیک عوارض جانبی مزمن یا حاد ایجاد نمی‌کنند و بعد از شناسایی گیاه حساسیت‌زا و قطع مصرف آن، عوارض ناشی از آلرژی برطرف خواهد شد.
هیچ شرکت یا هیچ محصولی نمی‌تواند از واکنش های آلرژیک بدن های مختلف از پیش آگاهی داشته باشد. ناسازگاری بدن با یک یا چند گیاه خاص هر چند به ندرت پیش می‌آید اما به هر حال ممکن است مصرف کنندگانی با آن مواجه شوند.
تداخل دارویی
برخی قرص‌های ضدبارداری حاوی استروژن هستند. رازیانه ممکن است برخی از اثرات مشابه استروژن را داشته باشد. مصرف رازیانه همراه با قرص‌های ضدبارداری ممکن است اثربخشی این قرص‌ها را کاهش دهد. برخی از این قرص‌ها عبارتند از: اتینیل استرادیول و لوونورژسترول (Triphasil)، اتینیل استرادیول و نوراتیندرون.
رازیانه می‌تواند از میزان جذب سیپروفلوکساسین (نوعی آنتی بیوتیک) در بدن بکاهد. برای پیشگیری از این تداخل، رازیانه را حداقل یک ساعت پس از مصرف سیپروفلوکساسین بخورید.
مصرف رازیانه با تاموکسیفن تداخل دارد. برخی از انواع سرطان تحت تأثیر هورمون های بدن قرار می گیرند. سرطان های حساس به استروژن، انواعی هستند که تحت تأثیر میزان استروژن بدن قرار می گیرند. تاموکسیفن برای درمان این نوع از سرطان ها تجویز می شود و مصرف رازیانه به همراه آن ممکن است از اثر این دارو بکاهد. اگر تاموکسیفن مصرف می‌کنید، از خوردن رازیانه خودداری کنید.
مقادیر زیاد رازیانه می‌تواند اثر مشابه اثر استروژن داشته باشد. اما رازیانه به قدرتمندی قرص استروژن نیست. مصرف همزمان رازیانه با قرص استروژن می تواند اثر قرص را کاهش دهد. برخی از قرص‌های استروژن عبارتند از: استروژن کونژوگه (پرمارین)، اتینیل استرادیول و استرادیول.
کاربرد در طب قدیم
- رازیانه در طب سنتی برای ناراحتی های معده مانند اختلالات اسپاسمی معده و روده، احساس سیری و نفخ، و همچنین برای زکام دستگاه تنفسی فوقانی به کار می رود.
برخی سوالات متداول درباره رازیانه
طبق نتایج مطالعات بالینی، رازیانه یک گیاه دارویی ارزشمند برای کنترل بیماری‌های زنان است.
- خواص رازیانه برای تخمدان‌ها: رازیانه دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی و اثراتی مشابه هورمون استروژن است. به همین دلیل باعث محافظت از تخمدان‌ها، تحریک تخمک‌گذاری و تنظیم چرخه قاعدگی می‌شود و درنتیجه برای بهبود تنبلی تخمدان و نازایی مفید است.
- خواص رازیانه برای سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOs): عصاره رازیانه باعث افزایش سطح FSH (هورمون محرک تولید تخمک در تخمدان) و کاهش سطح LH و تستوسترون (هورمون جنسی اصلی در مردان) در زنان مبتلا به کیست تخمدان می‌شود؛ در نتیجه می‌توانید از آن برای کمک به درمان تخمدان پلی‌کیستیک (PCO) استفاده کنید.
* هورمون LH در زنان مبتلا به PCO به میزان زیادی افزایش می‌یابد.
- خواص رازیانه برای زنان یائسه: رازیانه دارای اثرات استروژنی است. بنابراین، گنجاندن آن در رژیم غذایی زنان یائسه می‌تواند عملکرد و رضایت جنسی، علائم یائسگی مثل گرگرفتگی و اختلالات خواب آنها را بهبود دهد.
رازیانه دارای ویژگی‌هایی است که می‌توانند به بهبود علائم قاعدگی کمک کنند:
1- ضد التهاب و ضددرد: رازیانه دارای خواص ضدالتهاب و ضددرد است که می‌تواند به کاهش دردهای قاعدگی کمک کند. رازیانه از طریق کاهش مقدار پروستاگلاندین در خون، باعث کاهش درد قاعدگی می‌شود. همچنین به‌دلیل خاصیت ضداسپاسم، بر کاهش درد قاعدگی مؤثر است.
2- تنظیم هورمون‌ها: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف رازیانه ممکن است به تنظیم هورمون‌ها در بدن کمک کند، که این ویژگی می‌تواند به تنظیم دوره‌های قاعدگی کمک کند.
3- آرامش‌بخش: بوی رازیانه ممکن است به عنوان یک ماده آرام‌بخش عمل کند و به کاهش استرس و نگرانی مرتبط با دوره‌های قاعدگی کمک کند.
4- تسکین نفخ و مشکلات گوارشی: رازیانه به بهبود مشکلات گوارشی که در دوره‌های قاعدگی ممکن است پیش بیاید، کمک می‌کند.
تاکنون تحقیقات علمی محدودی در مورد اثرات رازیانه بر قاعدگی انجام شده‌اند، بنابراین می‌توانید از این گیاه به عنوان یک راهکار طبیعی و کمکی برای مدیریت درد و علائم دوره‌های قاعدگی استفاده کنید. با این حال، قبل از شروع هرگونه درمان یا مصرف مکمل غذایی جدید، بهتر است با پزشک مشورت کنید، به‌ویژه اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید یا داروهای دیگری نیز مصرف می‌کنید.
مصرف رازیانه (Fennel) در دوران بارداری یک موضوع مورد بحث است و نظرات متفاوتی در این مورد وجود دارد. برخی افراد معتقدند که مصرف معتدل رازیانه به عنوان یک گیاه دارویی در دوره بارداری ممکن است به کاهش مشکلات گوارشی و تقویت افزایش شیرمادر کمک کند.
اما باید توجه داشته باشید که مصرف هر گونه مکمل یا گیاه دارویی در دوران بارداری باید با مشاوره و تأیید پزشک شما صورت گیرد. زیرا تأثیرات هر ماده بر دوران بارداری و سلامتی جنین ممکن است مختلف باشد و ممکن است با وضعیت شما یا سلامتی جنین تداخل داشته باشد.
به عنوان مثال، رازیانه دارای خواص استروژنی قوی است، به این معنی که مشابه هورمون استروژن عمل می‌کند. اگرچه این خاصیت ممکن است به تسکین علائم یائسگی کمک کند، اما ممکن است برای زنان باردار خطرناک باشد و یا باعث ایجاد اختلال در رشد و نمو جنین شود.
در کل، اگر نیاز به استفاده از رازیانه یا هر گونه مکمل دارویی در دوره بارداری دارید، حتماً با پزشک یا متخصص زنان در مورد ایمنی و اثرات جانبی رازیانه مشورت کنید.
دانه‌های رازیانه به‌طور سنتی در برخی فرهنگ‌ها به عنوان یک روش طبیعی برای تقویت شیردهی در مادران شیرده استفاده می‌شود.
اگرچه برخی شواهد تجربی برای حمایت از این ادعا وجود دارد، اما تحقیقات علمی در مورد اثربخشی و ایمنی دانه‌های رازیانه برای شیردهی محدود است.
طبق برخی از مطالعات، ترکیبات موجود در دانه‌های رازیانه ممکن است دارای خواص تحریک‌کننده تولید شیر مادر باشند. اما شواهد، برای ارائه‌ی توصیه‌های قطعی، به اندازه کافی قوی نیستند. علاوه بر این، توجه به این نکته مهم است که پاسخ‌های فردی به داروهای گیاهی می‌تواند متفاوت باشد و آنچه برای یک فرد مؤثر است ممکن است برای دیگری مؤثر نباشد.
اگر مادر شیردهی هستید و در نظر دارید از دانه رازیانه یا هر مکمل گیاهی دیگری برای افزایش شیردهی استفاده کنید، بسیار مهم است که با یک پزشک دارای تجربه در مسائل شیردهی مشورت کنید تا شما را براساس وضعیت سلامتی و نیازهای خاص‌تان راهنمایی کند. علاوه بر این، آنها می توانند به شما در نظارت بر رشد کودکتان کمک کنند و اطمینان حاصل کنید که تجربه شیردهی برای شما و فرزندتان سالم و بی‌خطر است.
1- ضدعفونی‌کننده و پاکسازی پوست:
- دانه رازیانه منافذ پوست را بسته و پوست را از آلودگی، چربی بیش از حد (سبوم)، میکروب‌ها و سلول‌های مرده پاک می‌کند و باعث پاکسازی عمیق پوست می‌شود.
- دانه رازیانه، که سرشار از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است، یک ماده ضدعفونی‌کننده طبیعی برای پوست می‌باشد. همچنین به دلیل خواص ضدمیکروب و ضدالتهاب برای درمان طبیعی آکنه مفید است؛ این دانه میکروب و باکتری را از روی پوست پاک می‌کند. خاصیت ضدالتهابی آن به کاهش سریع قرمزی و تورم کمک می‌کند.
- مواد معدنی موجود در عصاره آبی دانه رازیانه مانند روی، کلسیم و سلنیوم به درمان عدم تعادل هورمونی و مقابله با آکنه کمک می‌کند.
- خیانسده دانه رازیانه همراه با چند قطره روغن درخت چای برای درمان آکنه و جوش بسیار مفید است. برای این منظور، کافی است یک قاشق غذاخوری دانه رازیانه را به مدت 20 دقیقه بجوشانید. پس از سرد شدن، چند قطره روغن درخت چای به آن اضافه کنید. یک قاشق غذاخوری پودر جودوسر و عسل نیز به آن اضافه کنید تا یک خمیر نرمی بدست آید. این ترکیب را به مدت 15 تا 20 دقیقه روی پوست صورت بگذارید!
2- مبارزه با علائم پیری:
- از دانه رازیانه به عنوان بخشی از روتین پوستی برای محو لکه‌های تیره، چینوچروک و خطوط ریز پوست صورت استفاده می‌شود.
- رادیکال‌های آزاد با گرفتن اکسیژن از پوست، به سلول‌های پوست آسیب می‌زنند. آنتی‌اکسیدان‌های دانه رازیانه با رادیکال‌های آزاد موجود در بدن مبارزه می‌کنند و علائم زودرس پیری مانند خطوط ریز و چینوچروک را به تأخیر می‌اندازند. بنابراین نوشیدن یک فنجان دمنوش رازیانه برای بهبود سلامت پوست مفید است.
- دانه رازیانه حاوی آنتول است؛ این ترکیب عملکردی مشابه استروژن در بدن دارد. استروژن باعث تحریک تولید کلاژن در بدن می‌شود. بنابراین، دانه رازیانه خاصیت جوانسازی پوست و ضدپیری دارد.
3- تسکین پف زیر چشم:
- دانه رازیانه دارای عطر و طعم خنک نعناعی است. اثرات تسکین‌دهنده دانه رازیانه می‌تواند به بهبود پف زیر چشم کمک کند.
- برای این منظور، دانه رازیانه را دم کنید. پس از خنک شدن، صورت خود را با آن بشویید. همچنین می‌توانید دمکرده رازیانه را در قالب‌های کوچک یخ ریخته و پس از یخ زدن، از این مکعبهای یخی برای بهبود پف زیر چشم استفاده کنید.
احتیاط! روغن دانه رازیانه ممکن است باعث واکنش‌های پوستی شود.
نوشیدن دمنوش رازیانه برای لاغری مفید است. زیرا رازیانه حاوی ترکیب ترانس-آنتول است که بر کنترل اشتها اثر می‌گذارد و باعث کاهش گرسنگی و افزایش حس سیری می‌شود. اثر این ماده بر کنترل اشتها مشابه آمفتامین (داروی کاهنده ی اشتها) است.
لازم به ذکر است که ترانس-آنتول به میزان کمی در آب حل می‌شود. بنابراین، برای بهره بردن از این اثر دانه رازیانه، مصرف 2 تا 3 فنجان دمنوش رازیانه در طول روز توصیه می‌شود.
رازیانه گیاهی است که معمولاً در آشپزی و طب سنتی استفاده می‌شود و به‌طور کلی مصرف آن در مقادیر متوسط برای اکثر افراد بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود. رازیانه اغلب برای کمک به مشکلات گوارشی مانند نفخ و سوء‌هاضمه استفاده می‌شود.
در مورد اثرات رازیانه بر سلامت مردان اختلاف نظر وجود دارد. بنابر برخی مطالعات محدود، رازیانه می‌تواند اثرات شبه استروژن بر بدن داشته باشد و ممکن است باعث برهم خوردن تعادل هورمونی در مردان یا کاهش مقدار سلول‌های اسپرم شود.
با این حال هیچگونه شواهد علمی قطعی که بر مضر بودن مصرف رازیانه برای مردان -حتی در مقادیر متعادل- تأکید کند، وجود ندارد. بنابراین، مانند هر گیاه یا مکمل دیگری، مصرف رازیانه در حد اعتدال مهم است.
در شرایط آسیب کبدی، سطح آنزیم‌های کبدی (AST و ALT) افزایش می‌یابد و در شرایط آسیب کلیوی، سطح کراتینین خون زیاد می‌شود. در سال 2017، نتایج مطالعه‌ای نشان داد که عصاره آبی رازیانه می‌تواند سطح آنزیم‌های کبدی AST و ALT و همچنین سطح کراتینین خون را کاهش دهد. همچنین، عصاره آبی رازیانه می‌تواند از ناباروری که به دلیل قرار گرفتن در معرض آلاینده‌های سمی موجود در محیط زیست مانند فلزات سنگین ایجاد می‌شود، محافظت کند و حتی ناباروری را بهبود بخشد.
مقالات مرتبط
- Karampoor, P., Azarnia, M., Mirabolghasemi, G., & Alizadeh, F. (2014). The Effect of Hydroalcoholic Extract of Fennel (Foeniculum vulgare) Seed on Serum Levels of Sexual Hormones in Female Wistar Rats with Polycystic Ovarian Syndrome (PCOS). Arak Medical University Journal, 17(86), 70-78. retrieved from http://fa.journals.sid.ir/ViewPaper.aspx?ID=221647
- Shahat, A. A., Ahmed, H. H., Hammouda, F. M., & Ghaleb, H. (2012). Regulation of Obesity and Lipid Disorders by Foeniculum vulgare Extracts and Plantago ovata in High-fat Diet-induced Obese Rats. Am J of Food Tech, 7, 622-632. Retrieved from http://scialert.net/fulltext/?doi=ajft.2012.622.632
- El-Soud, N., El-Laithy, N., El-Saeed, G., Wahby, M., Khalil, M., Morsy, F., & Shaffie, N. (2011). Antidiabetic activities of Foeniculum vulgare mill. Essential oil in streptozotocin-induced diabetic rats. Macedonian Journal of Medical Sciences, 4(2), 139-146. Retrieved from http://www.id-press.eu/oldmjms/article/download/MJMS.1857-5773.2011.0173/1036
- Namavar Jahromi, B., Tartifizadeh, A., & Khabnadideh, S. (2003). Comparison of fennel and mefenamic acid for the treatment of primary dysmenorrhea. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 80(2), 153-157. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0020729202003727
- Bae, J., Kim, J., Choue, R., & Lim, H. (2015). Fennel (foeniculum vulgare) and fenugreek (trigonella foenum-graecum) tea drinking suppresses subjective short-term appetite in overweight women. Clinical nutrition research, 4(3), 168-174. Retrieved from https://synapse.koreamed.org/Synapse/Data/PDFData/0214CNR/cnr-4-168.pdf
- Rather, M., A. Dar, B., N. Sofi, Sh., A. Bhat, B., & A. Qurishi, M. (2016). Foeniculum vulgare: A Comprehensive Review of Its Traditional Use, Phytochemistry, Pharmacology, and Safety. Arabian Journal of Chemistry, 9, S1574–S1583. retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1878535212000792
- Kooti, W., Moradi, M. T., Ali-Akbari, S., Sharafi-Ahvazi, N., Asadi-Samani, M., & Ashtary-Larky, D. (2014). Therapeutic and pharmacological potential of Foeniculum vulgare Mill: a review. Journal of HerbMed Pharmacology, 4. Retrieved from http://www.herbmedpharmacol.com/PDF/JHP-4-1.pdf
- Joshi, H., & Parle, M. (2006). Cholinergic basis of memory-strengthening effect of Foeniculum vulgare Linn. Journal of medicinal food, 9(3), 413-417. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17004908
- Mansour, S. A., Heikal, T. M., Refaie, A. A., & Mossa, A. H. (2011). Antihepatotoxic activity of fennel (Foeniculum vulgare Mill.) essential oil against chlorpyrifos-induced liver injury in rats. Glob. J. Environ. Sci. Technol, 1, 10-11. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/233733467_Antihepatotoxic_activity_of_fennel_Foeniculum_vulgare_Mill_essential_oil_against_chlorpyrifos-induced_liver_injury_in_rats
- El-Soud, N., El-Laithy, N., El-Saeed, G., Wahby, M., Khalil, M., Morsy, F., & Shaffie, N. (2011). Antidiabetic activities of Foeniculum vulgare mill. Essential oil in streptozotocin-induced diabetic rats. Macedonian Journal of Medical Sciences, 4(2), 139-146.
- Using Fennel Seeds for Gas, Cramps and Bloating. Flatulence Cures. retrieved from http://flatulencecures.com/using-fennel-seeds-gas-cramps-bloating
What Is Fennel Tea Good For?. Flatulence Cures. retrieved from http://flatulencecures.com/what-is-fennel-tea-good-for - Boskabady, M. H., Khatami, A., & Nazari, A. (2004). Possible mechanism (s) for relaxant effects of Foeniculum vulgare on guinea pig tracheal chains. Die Pharmazie-An International Journal of Pharmaceutical Sciences, 59(7), 561-564. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15296096/
- Group, E. (2015, October 14). The Weight Loss Benefits of Fennel Seed Essential Oil. GLOBAL HEALING CENTER. retrieved from http://www.globalhealingcenter.com/natural-health/weight-loss-benefits-fennel-seed-essential-oil/
- Fennel History. InDepthinfo.com. retrieved from http://www.indepthinfo.com/fennel/history.htm
- Alexandrovich, I., Rakovitskaya, O., Kolmo, E., Sidorova, T., & Shushunov, S. (2003). The effect of fennel (Foeniculum vulgare) seed oil emulsion in infantile colic: a randomized, placebo-controlled study. Alternative therapies in health and medicine, 9(4), 58. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12868253
- http://www.nutrition-and-you.com/fennel-seed.html
- Albert-Puleo, M. (1980). Fennel and Anise as Estrogenic Agents. Journal of Ethnopharmacology, 2(4), 337-344. Abstract retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378874180810154
- Find a Vitamin or Supplement, FENNEL. WebMD. retrieved from http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-311-fennel.aspx?activeingredientid=311&activeingredientname=fennel
- Fennel. Drugs.com, Know more. Be sure. retrieved from https://www.drugs.com/npp/fennel.html
- Mesfin, M., Asres, K., & Shibeshi, W. (2014). Evaluation of anxiolytic activity of the essential oil of the aerial part of Foeniculum vulgare Miller in mice. BMC Complementary and Alternative Medicine, 14:310. retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25149087
- https://www.therighttea.com/fennel-tea.html
- Balaguru, U., H. Siamwala, J., Rajendran, S., aran, U., & Chatterjee, S. (2012). Nitrites Derived from Foneiculum Vulgare (Fennel) Seeds Promotes Vascular Functions. Journal of Food Science, 77(12), retrieved from https://www.researchgate.net/publication/233929481_Nitrites_Derived_From_Foneiculum_Vulgare_Fennel_Seeds_Promotes_Vascular_Functions
- Kooti, W., Moradi, M., Ali-Akbari, S., Sharaf-Ahvazi, N., Asadi-Samani, M., & Ashtary-Larky, D. (2015). Therapeutic and pharmacological potential of Foeniculum vulgare Mill: a review. Journal of HerbMed Pharmacology, 4(1), 1-9. retrieved from www.herbmedpharmacol.com/PDF/JHP-4-1.pdf
- هنرور، ف.، تدین، م.، افشاری، پ.، نامجویان، ف.، و حقیقی، م.ح. (1392). بررسی اثر رازیانه بر سطح پرولاکتین سرم خون در مادران شیرده. مجله زنان مامائی و نازایی ایران، 16(65)، 24-18. قابل دسترس از: http://fa.journals.sid.ir/ViewPaper.aspx?ID=222745
- ترک زهرانی، ش.، اخوان امجدی، م.، مجاب، ف.، و علوی مجد، ح. (1386). بررسی تأثیر عصاره رازیانه (Foeniculum vulgare) بر دیسمنوره اولیه. فصلنامه باروری و ناباروری. 51-45. قابل دسترس از: http://www.jri.ir/documents/fullpaper/fa/268.pdf
???site.plant.articles???
هشتگ
محصولات مرتبط
منابع
- Karampoor, P., Azarnia, M., Mirabolghasemi, G., & Alizadeh, F. (2014). The Effect of Hydroalcoholic Extract of Fennel (Foeniculum vulgare) Seed on Serum Levels of Sexual Hormones in Female Wistar Rats with Polycystic Ovarian Syndrome (PCOS). Arak Medical University Journal, 17(86), 70-78. retrieved from http://fa.journals.sid.ir/ViewPaper.aspx?ID=221647
- Shahat, A. A., Ahmed, H. H., Hammouda, F. M., & Ghaleb, H. (2012). Regulation of Obesity and Lipid Disorders by Foeniculum vulgare Extracts and Plantago ovata in High-fat Diet-induced Obese Rats. Am J of Food Tech, 7, 622-632. Retrieved from http://scialert.net/fulltext/?doi=ajft.2012.622.632
- El-Soud, N., El-Laithy, N., El-Saeed, G., Wahby, M., Khalil, M., Morsy, F., & Shaffie, N. (2011). Antidiabetic activities of Foeniculum vulgare mill. Essential oil in streptozotocin-induced diabetic rats. Macedonian Journal of Medical Sciences, 4(2), 139-146. Retrieved from http://www.id-press.eu/oldmjms/article/download/MJMS.1857-5773.2011.0173/1036
- Namavar Jahromi, B., Tartifizadeh, A., & Khabnadideh, S. (2003). Comparison of fennel and mefenamic acid for the treatment of primary dysmenorrhea. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 80(2), 153-157. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0020729202003727
- Bae, J., Kim, J., Choue, R., & Lim, H. (2015). Fennel (foeniculum vulgare) and fenugreek (trigonella foenum-graecum) tea drinking suppresses subjective short-term appetite in overweight women. Clinical nutrition research, 4(3), 168-174. Retrieved from https://synapse.koreamed.org/Synapse/Data/PDFData/0214CNR/cnr-4-168.pdf
- Rather, M., A. Dar, B., N. Sofi, Sh., A. Bhat, B., & A. Qurishi, M. (2016). Foeniculum vulgare: A Comprehensive Review of Its Traditional Use, Phytochemistry, Pharmacology, and Safety. Arabian Journal of Chemistry, 9, S1574–S1583. retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1878535212000792
- Kooti, W., Moradi, M. T., Ali-Akbari, S., Sharafi-Ahvazi, N., Asadi-Samani, M., & Ashtary-Larky, D. (2014). Therapeutic and pharmacological potential of Foeniculum vulgare Mill: a review. Journal of HerbMed Pharmacology, 4. Retrieved from http://www.herbmedpharmacol.com/PDF/JHP-4-1.pdf
- Joshi, H., & Parle, M. (2006). Cholinergic basis of memory-strengthening effect of Foeniculum vulgare Linn. Journal of medicinal food, 9(3), 413-417. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17004908
- Mansour, S. A., Heikal, T. M., Refaie, A. A., & Mossa, A. H. (2011). Antihepatotoxic activity of fennel (Foeniculum vulgare Mill.) essential oil against chlorpyrifos-induced liver injury in rats. Glob. J. Environ. Sci. Technol, 1, 10-11. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/233733467_Antihepatotoxic_activity_of_fennel_Foeniculum_vulgare_Mill_essential_oil_against_chlorpyrifos-induced_liver_injury_in_rats
- El-Soud, N., El-Laithy, N., El-Saeed, G., Wahby, M., Khalil, M., Morsy, F., & Shaffie, N. (2011). Antidiabetic activities of Foeniculum vulgare mill. Essential oil in streptozotocin-induced diabetic rats. Macedonian Journal of Medical Sciences, 4(2), 139-146.
- Using Fennel Seeds for Gas, Cramps and Bloating. Flatulence Cures. retrieved from http://flatulencecures.com/using-fennel-seeds-gas-cramps-bloating
What Is Fennel Tea Good For?. Flatulence Cures. retrieved from http://flatulencecures.com/what-is-fennel-tea-good-for - Boskabady, M. H., Khatami, A., & Nazari, A. (2004). Possible mechanism (s) for relaxant effects of Foeniculum vulgare on guinea pig tracheal chains. Die Pharmazie-An International Journal of Pharmaceutical Sciences, 59(7), 561-564. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15296096/
- Group, E. (2015, October 14). The Weight Loss Benefits of Fennel Seed Essential Oil. GLOBAL HEALING CENTER. retrieved from http://www.globalhealingcenter.com/natural-health/weight-loss-benefits-fennel-seed-essential-oil/
- Fennel History. InDepthinfo.com. retrieved from http://www.indepthinfo.com/fennel/history.htm
- Alexandrovich, I., Rakovitskaya, O., Kolmo, E., Sidorova, T., & Shushunov, S. (2003). The effect of fennel (Foeniculum vulgare) seed oil emulsion in infantile colic: a randomized, placebo-controlled study. Alternative therapies in health and medicine, 9(4), 58. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12868253
- http://www.nutrition-and-you.com/fennel-seed.html
- Albert-Puleo, M. (1980). Fennel and Anise as Estrogenic Agents. Journal of Ethnopharmacology, 2(4), 337-344. Abstract retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378874180810154
- Find a Vitamin or Supplement, FENNEL. WebMD. retrieved from http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-311-fennel.aspx?activeingredientid=311&activeingredientname=fennel
- Fennel. Drugs.com, Know more. Be sure. retrieved from https://www.drugs.com/npp/fennel.html
- Mesfin, M., Asres, K., & Shibeshi, W. (2014). Evaluation of anxiolytic activity of the essential oil of the aerial part of Foeniculum vulgare Miller in mice. BMC Complementary and Alternative Medicine, 14:310. retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25149087
- https://www.therighttea.com/fennel-tea.html
- Balaguru, U., H. Siamwala, J., Rajendran, S., aran, U., & Chatterjee, S. (2012). Nitrites Derived from Foneiculum Vulgare (Fennel) Seeds Promotes Vascular Functions. Journal of Food Science, 77(12), retrieved from https://www.researchgate.net/publication/233929481_Nitrites_Derived_From_Foneiculum_Vulgare_Fennel_Seeds_Promotes_Vascular_Functions
- Kooti, W., Moradi, M., Ali-Akbari, S., Sharaf-Ahvazi, N., Asadi-Samani, M., & Ashtary-Larky, D. (2015). Therapeutic and pharmacological potential of Foeniculum vulgare Mill: a review. Journal of HerbMed Pharmacology, 4(1), 1-9. retrieved from www.herbmedpharmacol.com/PDF/JHP-4-1.pdf
- هنرور، ف.، تدین، م.، افشاری، پ.، نامجویان، ف.، و حقیقی، م.ح. (1392). بررسی اثر رازیانه بر سطح پرولاکتین سرم خون در مادران شیرده. مجله زنان مامائی و نازایی ایران، 16(65)، 24-18. قابل دسترس از: http://fa.journals.sid.ir/ViewPaper.aspx?ID=222745
- ترک زهرانی، ش.، اخوان امجدی، م.، مجاب، ف.، و علوی مجد، ح. (1386). بررسی تأثیر عصاره رازیانه (Foeniculum vulgare) بر دیسمنوره اولیه. فصلنامه باروری و ناباروری. 51-45. قابل دسترس از: http://www.jri.ir/documents/fullpaper/fa/268.pdf
